Największy udział płatności bezgotówkowych jest w Szwecji
Banknoty i monety od dawna nie cieszą się popularnością w Szwecji, ale kryzys spowodowany pandemią koronawirusa wzmocnił tendencję do płatności bezgotówkowych. Szwedzki Bank Centralny bije na alarm. Obawia się, że pieniądze faktycznie znikną w postaci fizycznej.
W Szwecji nawet kieszonkowe dla swoich dzieci płacone przez rodziców są małopopularne – według sondażu przeprowadzonego w czerwcu, tylko 16% dzieci otrzymuje swoje tygodniowe i miesięczne kieszonkowe w postaci fizycznej (w monetach bądź banknotach). Reszta dzieci, czyli pozostałe 84% posiadają tak zwane cyfrowe skarbonki (w formie specjalnych książeczek oszczędnościowych).
Nigdzie indziej na świecie nie płaci się tak mało gotówką jak w Szwecji. W lipcowym badaniu 75% osób młodego pokolenia w wieku 18-34 lat stwierdziło, że rzadko lub nigdy nie używa gotówki. Wszystkie monety i banknoty będące nadal w obiegu w Szwecji stanowią zaledwie jeden procent produktu krajowego brutto. W USA – gdzie dużo płaci się kartami kredytowymi – liczba ta wynosi jeszcze osiem procent, a w strefie euro dziesięć procent.
Jak pandemia koronawirusa wpłynęła na płatności bezgotówkowe?
73 procent wszystkich płatności kartą w Szwecji jest aktualnie bezdotykowych.
Kryzys spowodowany koronawirusem zwiększył niechęć do gotówki. Kontakt z pieniędzmi fizycznymi jest uważany za potencjalne zagrożenie infekcją, a nawet płacenie kartą EC staje się niepopularne. Szwedzki bank Klarna podaje, że 73 procent wszystkich płatności kartą jest obecnie bezkontaktowych, na przykład za pośrednictwem chipów NFC w kartach lub smartfonach. Przed pandemią liczba ta wynosiła niecałe 63 procent.
Tendencja ta jest podobna w innych krajach, ale na znacznie niższym poziomie. Na przykład w Niemczech liczba płatności bezgotówkowych wzrosła z nieco poniżej 40 do 44 procent w porównaniu z rokiem ubiegłym, jak wynika z analizy przeprowadzonej przez analityków z PwC. W Szwecji odsetek ten wynosi obecnie 85 procent.
Korzyści płynące z płatności bezgotówkowych są oczywiste. Klienci nie muszą już nosić przy sobie gotówki, a płatności w kasach supermarketów są przyspieszone. Osoby zajmujące się praniem brudnych pieniędzy i uchylaniem się od płacenia podatków mają trudności z ukryciem płatności, które pozostawiają ślad w postaci cyfrowej.
Płatność bezgotówkowa w Polsce
W Polsce – tak jak też w innych europejskich krajach – spada udział procentowy płatności gotówką. Według raportu NBP w roku 2005 udział płatności gotówkowych w Polsce stanowił aż 98%, w roku 2018 natomiast udział płatności gotówkowych wyniósł 57%.
Globalna firma doradcza ds. rynku technologii ABI Research ocenia, że w samym roku 2020 roku zostanie wydanych dodatkowych 110 mln kart zbliżeniowych w porównaniu do adekwatnych prognoz prezentowanych bezpośrednio przed wybuchem pandemii (link). Liczba płatności na świecie w metodzie zbliżeniowej ma wzrosnąć o około 6-8 procent niż zakładano we wcześniejszych szacunkach.
Największe ryzyka płatności bezgótówkowych
Zalew płatności bezgotówkowych raczej nikomu nie trzeba przedstawiać, jednak ich wad nie każdy jest świadomy. Wymienimy w punktach największe ryzyka takich płatności:
Największe ryzyka:
- cyberatak
- znana jest historia płatności danej osoby, jej preferencje i zainteresowania
- uzależnienie od prywatnych dostawców i banków
Największym ryzykiem dla każdego z nas jednak jest brak anonimowości co się również łączy z drugim punktem: będzie znana nasza historia płatności. We Włoszech i we Francji już od wielu lat jest zakaz płatności gotówką przy transakcjach powyżej 1000 EUR, Grecja natomiast od tego roku ma nakaz przeprowadzania 30% swoich wydatków płatością bezgotówkową. Państwa walczą z praniem brudnych pieniędzy oraz z unikaniem płacenia podatków. Coraz więcej obszarów naszego życia będzie więc kontrolowane przez państwo.
Podsumowanie
Szwecja to pierwszy kraj w Europie, który wyemitował banknoty w 1661 r. przez szwedzki bank centralny. Teraz Szwedzi znów będą prawdopodobnie pierwszymi, którzy tym razem zniosą banknoty. Tak naprawdę udział płatności bezgotówkowych jest kwestią drugorzędną dla państwa – żadna z tych metod nie wpłynie na szybszy bądź wolniejszy rozwój gospodarki. Tym artykułem chcieliśmy jedynie pokazać, że pandemia koronawirus w wielu obszarach naszego życia wprowadza dość mocne zmiany lub przyspiesza aktualne trendy. Tak też jest z preferowaną przez nas metodą płatności.
Płatność bezgotówkowa jest dla państw jednak korzystna z uwagi na lepsze śledzenie przepływu pieniądza i szybsze wykrycie prania brudnych pieniędzy oraz unikania płacenia ew. podatków.
Najnowsze komentarze