Spółki wodorowe jednym z ulubieńców inwestorów

W cieniu spółek zajmujących się produkcją pojazdów elektrycznych pojawił się w ostatnich kwartałach poważny rywal dla nich – firmy oparte o rozwiązania wodorowe. Nazwy Tesla czy Nio są od dłuższego czasu rozpoznawalne przez niemal wszystkich inwestorów na świecie. Nie da się jednak tego powiedzieć o Plug Power czy FuelCell Energy. A szkoda, gdyż wodór jest uznawany przez wielu ekspertów z wielu względów za technologię przyszłości o wiele bardziej obiecującą niż rozwiązania oparte na ogniwach elektrycznych. Coraz powszechniej rozwój technologii wodorowych wspierają czołowe pod względem gospodarczym państwa na świecie, w tym głównie UE i kraje azjatyckie, choć inwestorzy wiele obiecują sobie również po działania proekologicznych administracji amerykańskiej Joe Bidena.

Pandemia koronawirusa wzmocniła dążenia wielu rządów na świecie do istotniejszego przestawienia myślenia o właściwie zbalansowanym miksie energetycznym na korzyść energii zielonej. Podczas pierwszej fali zakażeń – z początku 2020 roku – doszło do istotnych zakłóceń w łańcuchach dostaw. Polityka izolacji, w tym logistycznej, doprowadziła do zaburzeń w ciągłości i regularności dostaw tradycyjnych surowców do produkcji energii (węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny).

Było to przestrogą dla wielu decydentów – jeszcze powszechniej położyli oni nacisk na preferowanie polityk opartych na zielonej energii, które są niezależne od nieprzewidzialnych zdarzeń bez względu na ich charakter – czy to w postaci katastrof lub epidemii czy też z powodu świadomych działań w celu obrony interesów państw (np. wojny celne).

W tym drugim przypadku dostrzegano również ryzyko dla niektórych firm stosujących technologie zielone. Dotyczyło to producentów z segmentu EV (electric vehicles), w którym do wytworzenia baterii do pojazdów elektrycznych niezbędne jest zastosowanie metali rzadkich, a nie jest tajemnicą poliszynela. że znaczna część złóż jest usytuowana w Chinach, uwikłanych w spory handlowe z USA.

Wszystkie te czynniki, choć nie są głównymi determinantami trendu, sprawiły, że coraz głośniej zaczęto mówić o nowym segmencie energii – opartej o wykorzystanie tzw. zielonego wodoru, pozyskiwanego zwykle w procesie elektrolizy. Wodór w odróżnieniu od najbardziej popularnych form energii zielonej jest odporny na kaprysy meteorologiczne – nie mają wpływu na niego małe nasłonecznienie, słabe wiatry czy osłabienie przepływowości cieków wodnych.

Warto przy tym pamiętać o rozróżnianiu trzech odmian wodoru ze względu na kryterium szkodliwości dla środowiska. Wodór szary pochodzi z energii uzyskiwanej z paliw kopalnych (reforming metanu lub zgazowanie węgla), a skutkiem jego produkcji jest emisja dwutlenku węgla. Wodór niebieski to w uproszczeniu wodór szary, który produkowany za pomocą technologii wychwytu zmniejsza poziom emisji dwutlenku węgla. Jedynym czystym emisyjnie wodorem jest zielony, uzyskiwany np. za pomocą elektrolizy.

INICJATYWY NA SZCZEBLU PAŃSTWOWYM

Głównymi motorami wzrostu zainteresowania energią wodorową wydają się dwa czynniki, przy czym pierwszy jest kluczowy.

Pierwszym, wspólnym dla wszystkich firm działających w branży zielonej energii (od energii wiatrowej poprzez fotowoltaiczną, a skończywszy na wykorzystującej ogniwa), jest zmiana polityk rządów w związku z globalnym procesem ocieplania się, co zostało podkreślone w porozumieniu paryskim z 2015 roku, które wyznacza kolejne etapy do osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 roku.

Z danych zebranych przez BNP Paribas wynika, że około 70 państw wyznaczyło sobie cele zeroemisyjności dwutlenku węgla, z czego 20 przedstawiło mapy drogowe dla rozwiązań opartych na energii wodorowej. Unia Europejska ogłosiła ambitny plan obniżenia emisji o 55 proc. do 2030 roku, jednocześnie zamierzając osiągnąć neutralność klimatyczną w 2050 roku. Największe gospodarki azjatyckie podążają tym śladem. Chiny chcą osiągnąć neutralność klimatyczną do 2060 roku, Japonia i Korea Południowa do 2050 roku. Trend ten staje się coraz bardziej powszechny, gdyż gospodarki odpowiadające prawie połowie światowego PKB opowiedziały się za neutralnością klimatyczną. Inicjatywy ekologiczne podejmowane są również na niższym szczeblu – w 2020 roku liczba korporacji, które zadeklarowały dążenie do neutralności emisyjnej podwoiła się.

Gorącym orędownikiem energii wodorowej jest Unia Europejska – strategia „Wizja 2050” zakłada, że udział wodoru w miksie energetycznym ma wzrosnąć z obecnych 2 proc. do 13-14 proc. do 2050 roku. Nakłady inwestycyjne na realizację strategii mają wynieść do 470 mld euro.

W celu osiągnięcia neutralności klimatycznej UE planuje, żeby do 2040 roku wszystkie samochody ciężarowe sprzedawane na jej terenie nie były napędzane silnikami spalinowym – jedynie za pomocą prądu lub wodoru. Porozumienie w tej sprawie podpisały pod koniec 2020 roku wiodące koncerny motoryzacyjne – m. in. Daimler, DAF, Volvo, MAN, Scania, Iveco i Ford.

Wzrost udziału rozwiązań wodorowych prognozują analitycy biznesowi. W ocenie BNEF, przedstawionej w ostatnim Hydrogen Economy Outlook, do 2050 roku udział energetyki wodorowej w zastosowaniach przemysłowych ma wzrosnąć do 17-38 proc. Sprzyjać temu będą polityki dekarbonizacyjne na szczeblu rządowym i ponadnarodowym, które wymuszą odpowiednie inwestycje, zwłaszcza w przemyśle stalowym, cementowym, chemicznym, rafineryjnym i górniczym.

KOSZTY SPADAJĄ, ALE WCIĄŻ NIE JEST TANIO

Drugim zaś czynnikiem jest spadek kosztów. Według obliczeń Kepler Chevreaux (KCh) koszt produkcji zielonego wodoru spadł w ciągu ostatnich 10 lat o ok. 70 proc. W tym samym czasie cena elektrolizerów (urządzenia odpowiadające za rozkład wody na wodór i tlen) poszła w dół o ok. 60 proc. Podobnie zresztą działo się z innymi technologiami sprzyjającymi środowisku naturalnemu – cena modułów solarnych od 2008 roku poszła w dół o ponad 90 proc. W tym samym okresie cena turbin wiatrowych zniżkowała o ok. 37 proc.

Nie zmienia to jednak faktu, że energia uzyskiwana z rozwiązań zielonowodorowych jest i tak o wiele droższa niż w przypadku konwencjonalnego spalania paliw kopalnych – zdaniem analityków KCh aż siedmiokrotnie.

Dodatkowo wodór jest kłopotliwy do przechowywania i przesyłania. Jego niska gęstość powoduje, że o wiele trudniej go przechowywać niż paliwa kopalne, a gdyby próbować nim zastąpić gaz ziemny potrzeba byłoby infrastruktury do przechowywania o powierzchni 3-4 razy większej niż obecna. Wyzwaniem jest również ulatnianie się wodoru z instalacji przesyłowych poprzez ścianki i uszczelnienia, ma także niekorzystny wpływ na materiały (korozja i obniżenie wytrzymałości).

Problemy te powodują, że na obecnym poziomie rozwoju technologicznego i konkurencyjności o wykorzystaniu wodoru myśli się w kategoriach uzupełnienia miksu energetycznego – dotyczy to transportu drogowego, kolejowego i morskiego, przemysłu ciężkiego i sezonowego przechowywania energii).

WODÓR W TRANSPORCIE

Od dłuższego czasu w segmencie transportowym obecni są producenci z sektora pojazdów elektrycznych. Bez względu na to, czy mowa o firmach koncentrujących się na autach osobowych czy dostawczych inwestorzy już dawno się z nimi oswoili, co pozwoliło przetrzeć szlaki rozpoznawalności dla firm wodorowych. Wygląda to trochę podobnie do dwóch innych, zbliżonych medycznie, sektorów – upowszechnienie się spółek konopnych stało się katalizatorem do wzrostu zainteresowania inwestorów firmami psychodelicznymi.

W ostatnim czasie zainteresowali się oni podmiotami, wykorzystującymi rozwiązania oparte o wodór – głównie w transporcie. Zdaniem ekspertów na obecnym poziomie rozwoju technologicznego bardziej prawdopodobne jest to, że pojazdy EV będą uzupełniały się z wodorowymi środkami transportu niż konkurowały.

Żadne z zastosowań nie jest idealne, każde ma swoje plusy i minusy. Wodorowe ogniwa paliwowe zapewniają stosunkowo długi zasięg, cechuje je krótki czas tankowania i niska waga. Baterie zaś są tańsze, a do tego istnieje o wiele bardziej rozwinięta infrastruktura obsługi (w tym ładowania czy napraw).

Z tych powodów ogniwa wodorowe nadają się do długodystansowych ciężkich form transportu, zaś baterie wydają się bardziej odpowiednie do mniej długodystansowych lżejszych form (samochody osobowe, przewozy towarów i ludzi na krótkie odległości).

Nie oznacza to jednak, że segment pojazdów osobowych jest wyłącznie zarezerwowany dla rozwiązań opartych o baterie elektryczne. Niektórzy azjatyccy producenci motoryzacyjni z powodzeniem wdrażają nowe modele z napędem wodorowym – np. Toyota Mirai, Hyundai Nexo czy wodorowa wersja Hondy Clarity.

SPÓŁKI WODOROWE NA GIEŁDACH

Lista spółek wodorowych, których akcje są notowane w obrocie giełdowym nie jest zbyt obszerna – przedstawicieli branży można w przybliżeniu policzyć na palcach dwóch rąk. Są wśród nich firmy skupione na rozwiązaniach w transporcie, ale także na zastosowaniach przemysłowych. Zwykle są to podmioty o sporej kapitalizacji rynkowej (kilka i więcej miliardów USD), o dość długiej historii notowań i w wielu przypadkach solidnie zdywersyfikowane biznesowo.

Analizując zachowanie się kursów akcji emitentów z sektora widać wyraźnie, że rynek opanowała hossa i do tego o rzadko spotykanej intensywności – wzrosty o kilkaset procent w skali ostatniego roku nie były rzadkością, a zdarzały się też firmy (FuelCell Energy i Plug Power), które kilkunastokrotnie w tym czasie zwiększyły kapitalizację.

Tab. Wybrane spółki wodorowe

Legenda: mcap – kapitalizacja rynkowa, Δ LTM – zmiana kursu akcji w ciągu ostatnich 12 miesięcy lub pierwszego dnia notowań, gdy spółka zadebiutowała (dotyczy ITMPF, która rozpoczęła notowania w styczniu 2021), PT – średnia cena docelowa w perspektywie 12 miesięcy wyliczona na bazie konsensusu analityków

Źródło: Yahoo Finance

ETF-y WODOROWE

Ekspozycję na spółki wodorowe umożliwiają również jednostki uczestnictwa w ETF-ach. Stock picking, czyli wybór pojedynczych firm portfelowych, bywa skomplikowany i uciążliwy, gdyż wymaga odpowiedniej wiedzy na temat poszczególnych emitentów, a analiza pochłania sporo czasu i nie zawsze prowadzi do oczekiwanych rezultatów.

Stąd dla inwestorów, którym towarzyszy wiara w rozwój sektora zielonej energii, ale nie chcą lub nie mogą zagłębiać się w tajniki biznesów spółek, ciekawym rozwiązaniem mogą być ETF-y. ETF-y stawiają na odpowiednią dywersyfikację portfeli, stąd z racji tego, że spółki wodorowe są nieliczne, nie istnieje jakikolwiek fundusz skoncentrowany wyłącznie na tym segmencie. Poniżej zaprezentowane ETF-y są instytucjami lokującymi kapitał w firmy z szeroko pojętego sektora zielonej energii – spółki wodorowe stanowią jedynie, głównie niewielką, część portfela. Ostatnie 12 miesięcy było okresem prosperity dla tego typu funduszy – regułą okazały się stopy zwrotu trzycyfrowe.

Tab. Wybrane ETF-y zielonej energii z udziałem spółek wodorowych

Legenda: AUM – wartość aktywów pod zarządzaniem, Δ LTM – zmiana ceny ETF w ciągu ostatnich 12 miesięcy), spread – średnia różnica pomiędzy najlepszą ofertą kupna i sprzedaży ETF za ostatnie 45 dni, TER – całkowita roczna opłata na rzecz zarządzającego ETF-em

Źródło: etf.com

Autor: IRR Quarterly

W akcje powyższych spółek i ETFów możesz zainwestować przykładowo przez LYNX lub XTB.