W tym roku pogoda nas rozpieszcza pod względem temperatury i nasłonecznienia. Począwszy od kwietnia poprzez maj, a teraz czerwiec jest znacznie cieplej niż wskazuje na to norma meteorologiczna przy znacznie przeważającej ilości słonecznych dni. Jedni się cieszą z kąpieli słonecznych i coraz cieplejszych wód w jeziorach, a inni patrzą w niebo i modlą się o kilka dni z ciągłymi opadami deszczu. W tym wpisie poruszę kwestię pogłębiającej się suszy w Polsce i nie tylko.
Poniżej przedstawię długoterminowe prognozy pogody dotyczące anomalii opadów oraz temperatury. Należy jednak pamiętać, że długoterminowe prognozy obarczone są dużym błędem i mimo, że wskazują nam trend to nie można ich brać za pewnik.
W pierwszej kolejności spójrzmy na sytuację w Polsce.
W Polsce monitorowaniem suszy rolniczej zajmuje się Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa (IUNG). Obecna sytuacja nie napawa optymizmem ze względu na brak znaczących opadów zimą, a następnie skromnymi opadami na wiosnę. W okresie wiosennym nie dość, że opady były małe to do tego temperatury w tym okresie z reguły były znacznie powyżej normy wieloletniej. Takie połączenie to zwiększone parowanie i pogłębianie suszy.
Źródło – http://www.iung.pulawy.pl
Powyżej został przedstawiony stan niedoboru opadów w okresie 01.04-31.05.2018 r. Ocena zagrożenia suszą dokonywana jest na podstawie średniej wartości Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) mierzonej w mm. Znaczny deficyt wody widoczny jest w wielkopolsce, a w szczególności w Poznaniu i okolicach, gdzie wynosi ponad 200 mm. Duże braki wody występują na zachodzie województwa zachodniopomorskiego, w lubuskim oraz w dużej części dolnośląskiego, kujawsko-pomorskiego, mazowieckiego i na styku województw świętokrzyskiego, lubelskiego i podkarpackiego. IUNG stwierdził wystąpienie suszy rolniczej, która negatywnie wpłynie na ilość zbiorów. Najbardziej zagrożonymi uprawami objęte są uprawy zbóż jarych, zbóż ozimych, krzewów owocowych, drzew owocowych oraz truskawek.
Źródło – http://www.iung.pulawy.pl
Najbardziej rzuca się w oczy zagrożenie dla prawie połowy upraw zbóż jarych, czyli min. pszenica, żyto, owies oraz jęczmień.
Spójrzmy jak się prezentują prognozy na następne trzy miesiące. Prognozy są oparte o najlepszy model prognostyczny dostępny w Internecie, mowa o europejskim modelu ECMWF.
W pierwszej kolejności zobaczmy jak się przedstawiają opady w najbliższych miesiącach.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Prognozowane opady są poniżej normy wieloletniej, szczególnie czerwiec wygląda na tym tle słabo. Nie widać na tą chwilę szans na znaczną poprawę sytuacji.
Teraz zobaczmy jak się będzie przedstawiała temperatura.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Temperatury w czerwcu mają być znacznie powyżej średniej a w następnych miesiącach widoczny jest powrót do okolic normy.
Prognozy nie przedstawiają się najgorzej, ale jeśli czerwiec się sprawdzi to pogłębi to suszę. Przeglądając prognozowane ciśnienie nad Europą, będziemy często pod władaniem obszaru wysokiego ciśnienia, co może się wiązać z dużym usłonecznieniem. Jak zawsze życie to zweryfikuje.
Susza spowoduje obniżenie popytu na nawozy, a zmniejszona ilość zbiorów na podwyżki cen. Brak opadów powoduje zmniejszoną skuteczność nawozów ze względu na nie rozpuszczanie się i nie przemieszczanie składników mineralnych do korzenia roślin skąd mogłyby zostać pobrane przez roślinę.
Trudna sytuacja występuje w również w znaczących krajach eksportujących pszenicę, Rosji i Ukrainie, a także po drugiej stronie globu w części Kanady i Australii, gdzie susza również daje we znaki.
Zobaczmy prognozy najpierw dla Ukrainy a następnie dla Rosji.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Jak możemy zauważyć opady przedstawiają się poniżej normy szczególnie w czerwcu.
Teraz mapki z temperaturami.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Temperatury w prognozach wychodzą średnio ok. 1 stopnia powyżej normy.
Następna jest Australia.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Opady niestety kształtują się w najbliższych miesiącach poniżej normy wieloletniej.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Plusem jest, że temperatura ma nie odbiegać od normy wieloletniej.
Teraz czas na Kanadę.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Uprawy skupione są przede wszystkim na południowym zachodzie Kanady. Prognozowane są dalsze braki w opadach.
Źródło – https://kachelmannwetter.com
Temperatury powyżej normy będą sprzyjać zwiększonemu parowaniu wilgoci z gruntu.
Patrząc na przedstawione wyżej prognozy można stwierdzić, że susza tak szybko nie zostanie zażegnana i plony powinny być niższe, niż rok temu, co powinno sprzyjać wzrostowi ceny pszenicy na rynkach światowych. Jak już zaznaczyłem to są prognozy i czas je zweryfikuje.
AKTUALIZACJA WPISU
Chciałbym dokonać aktualizacji sytuacji w Polsce, ponieważ IUNG przedstawił nowy raport dotyczący suszy w naszym kraju. Tak jak można było przypuszczać susza się pogłębia ze względu na brak frontów atmosferycznych z większą ilością opadów umiarkowanych zamiast punktowych ulew pochodzenia burzowego. IUNG przedstawiła nowy raport dotyczący okresu 21.04.2018 r. – 20.06.2018 r. Wyniki są niepokojące, ponieważ średnia wartość Krajowego Bilansu Wodnego o 11,5 mm (względem poprzedniego okresu raportowego) i wyniosła 190,5 mm. W dalszym ciągu najgorzej jest w Poznaniu i okolicach, gdzie deficyt KBW wynosi między 260 mm a 269 mm. Sytuacja uległa znacznemu pogorszeniu również na całej północy, wschodzie i zachodzie oraz centralnej części Polski.
Sytuacja poprawiła się na południu Polski, gdzie częściej docierała wilgotna i chwiejna masa powietrza obfitująca w komórki burzowe o sporej wydajności opadowej. Inaczej pogoda wyglądała w pozostałych regionach Polski, ponieważ ze wzglądu na panujące wysokie ciśnienie atmosferyczne wynikające z blisko znajdujących się ośrodków wyżowych, temperatury z reguły były znacznie wyższe od normy wieloletniej przy bardzo dużym usłonecznieniu, co powoduje szybkie nagrzewanie się gruntu i szybką ucieczkę wilgoci.
Niestety prognozy na nadchodzące tygodnie w większości są zgodne i wskazują, że wyże szybko nie ustąpią do tego będzie dużo słońca i wysokie temperatury. Nastawiajmy się raczej na dalsze pogłębienie suszy.
Źródło – http://www.iung.pulawy.pl
Źródło – http://www.iung.pulawy.pl
W stosunku do poprzedniego okresu raportowania znacznie wzrosła powierzchnia gruntów ornych zagrożonych suszą w uprawach zbóż jarych (min. pszenicy).
Autor wpisu: Przemysław Witkowski
Źródła – https://kachelmannwetter.com, https://businessinsider.com.pl, http://www.farmer.pl, http://www.iung.pulawy.pl
Czekałem na taki wpis :) Dobra robota, fajny wpis.
łał :)
Dzieki.
Zajęło mi to dużo czasu, ale naskrobalem artykul. Widać po wykresie pszenicy, że zaczyna ta sytuacja wspierać notowania.