Ceny warzyw i owoców pójdą do góry

Żywność drożeje w zastraszającym tempie i obecnie ma na to wpływ nie tylko inflacja, choć ta, według przewidywań niektórych ekonomistów może w ciągu najbliższych miesięcy wzrosnąć nawet do 15 procent. Na ceny warzyw i owoców wpłyną w tym roku wysokie ceny nawozów oraz brak rąk do pracy.

Brak rąk do pracy przy szparagach

Od kwietnia trwa sezon na szparagi. O ile wcześniej, kiedy warzyw było mało, problem z pracownikami sezonowymi nie dawał tak mocno o sobie znać, o tyle teraz, gdy zaczyna się urodzaj, jest to bardzo mocno odczuwalne. Jak powiedział w rozmowie z Polską Agencją Prasową prezes Polskiego Związku Producentów Szparaga Marian Jakobsze:

Póki szparagów było mało, jeszcze sobie radziliśmy. Teraz zaczynają się problemy – brakuje ludzi do zbioru. Duże plantacje opierają się na pracownikach sezonowych z zagranicy, w poprzednich latach były to przeważnie osoby z Ukrainy. W tym roku nie ma ich tyle, co zwykle — mężczyźni wrócili do kraju, na wojnę.

Sezon szparagowy zaczął się od 35-37 złotych za kilogram, teraz za taką ilość musimy zapłacić 20-22 złote.

Jak szacują rolnicy, ta cena może jeszcze wzrosnąć. Z uwagi na brak rąk do pracy, wiele gospodarstw decyduje się likwidować swoje plantacje. Sezon w tym roku zapowiada się udany, natomiast jeśli szparagi nie zostaną zebrane, zbiory zwyczajnie się zmarnują. Jak mówi prezes Krajowego Związku Grup Producentów warzyw i owoców Witold Boguta, ponad 90 procent pracowników sezonowych w rolnictwie stanowili obywatele Ukrainy, głównie mężczyźni.
Dlaczego Polacy nie chcą pracować na zbiorach? Cóż, jest to bardzo trudna praca, dodatkowo zarobki są niskie. Ponieważ mamy na rynku dość małe bezrobocie, wolimy znaleźć lepiej płatną pracę. Natomiast producenci, jak twierdzą, nie mogą płacić pracownikom więcej z uwagi na wysokie koszty produkcji. Wpływają na to między innymi ceny nawozów czy energii elektrycznej.
Jeśli producenci zrezygnują z części hodowli, szparagi staną się towarem luksusowym.

Wysokie ceny nawozów

O wzroście cen nawozów zaczęto mówić już kilka miesięcy temu. Do góry poszły ceny nawozów mineralnych, ale najwięcej zapłacić obecnie trzeba za nawozy azotowe. Głównymi powodami wzrostu były wysokie koszty paliw i energii elektrycznej. Jednak w przypadku nawozów azotowych i wieloskładnikowych, na podwyżce zaważyły ceny gazu, które są głównym surowcem, używanym do ich produkcji. Jeśli natomiast chodzi o nawozy potasowe, pochodzą one głównie w importu, więc na ich cenę wpływa znacznie koszt ropy.

Jeszcze w połowie marca rolnicy byli przerażeni cenami najbardziej popularnych nawozów. Co ciekawe, w tamtym czasie firma Anwil, należąca do grupy Orlen, za tonę saletry amonowej, jednego z najczęściej używanych przez rolników nawozów, żądała 6,1 tysiąca złotych, natomiast w tym samym czasie grupa Azoty zaktualizowała cennik, w którym za tę samą ilość nawozu zapłacić trzeba było 4,4 tysiąca złotych. Fakt ten spowodować mógł wzrosty akcji spółki:

Obecnie uwagi na obniżenie stawki VAT i dopłaty dla rolników, ceny nawozów ustabilizowały się, choć nadal są bardzo wysokie w porównaniu z zeszłym rokiem. Obecnie za tonę saletry amonowej zapłacimy około 3,6 tysiąca złotych (ceny podane przez Kujawsko- Pomorski Ośrodek Doradztwa Rolniczego).

Inflacja wciąż rośnie

Wysokie koszty gazu i ropy naftowej mają wpływ na każdy obszar życia, zwłaszcza na ceny żywności. Na same koszty paliw wpłynęła znacząco wojna w Ukrainie, jednak wzrost cen był w Polsce znaczny już od wiosny zeszłego roku, co było spowodowane między innymi pandemią koronawirusa i związanym z nią zamrożeniem gospodarki, problemami z płynnością transportu, oraz licznymi finansowymi tarczami antycovidowymi. Bardzo szybki wzrost cen był trudny do opanowania i wydaje się, że rząd nie za dobrze poradził sobie z takim stanem rzeczy. Jak podał ostatnio Główny Urząd Statystyczny, w kwietniu inflacja osiągnęła poziom 12,3%.

Najboleśniej inflację odczujemy właśnie na produktach spożywczych oraz paliwie. Wraz z nim rosną koszty produkcji, co uniemożliwia producentom zaproponowanie wyższych stawek za zbiory.
Więcej zapłacimy także za olej, zboża, mąkę i cukier. Jeśli chodzi o zboża, winna jest tutaj przede wszystkim wojna i zablokowanie transportu tych towarów z Ukrainy.

Podsumowanie

Sezon wiosenno-letni 2022 nie zapowiada się pod kątem cen żywności ciekawie. Choć zima była stosunkowo łagodna i zbiory według rolników będą dobre, to problemy, które spadły na polskie rolnictwo z przyczyn geopolitycznych, mogą w znacznym stopniu tę dobrą wiadomość zniwelować. Problemów dokłada sama inflacja, która wpływa na poszukiwanie przez pracowników lepiej płatnej pracy. Stawki proponowane przez pracodawców, które jeszcze kilka miesięcy temu wydawały się akceptowalne, dzisiaj nie pozwalają większości obywatelom na normalne funkcjonowanie. Dodajmy, że pod koniec lipca skończy się „okres ochronny” w postaci zerowego VAT-u na większość produktów, w tym również warzyw i owoców. Wydaje się, że tego lata wielu z nas będzie musiało mocno zacisnąć pasa.